Kim jest scrum master i jaką rolę pełni w zespole?

Niektórzy myślą, że wszystko, co robi scrum master — to tworzenie spotkań w kalendarzu. A czym faktycznie się zajmuje?

Metodologia Scrum pojawiła się ponad dwadzieścia lat temu jako skuteczna metoda zwiększania produktywności w rozwoju oprogramowania. Opracował ją Jeff Sutherland – amerykański programista i przedsiębiorca. Zyskując popularność w branży IT, Scrum szybko zdobył uznanie w innych obszarach działalności.

Na czym polega Scrum?

Istotą Scrum jest podzielenie pracy nad produktem na krótkie odcinki, tzw. sprinty, pod koniec których należy przeprowadzić ekspresową ocenę i wprowadzić korekty. Im krótszy sprint, tym bardziej dynamiczny i elastyczny proces rozwoju. Podczas każdego sprintu tworzony jest produkt lub usługa, którą można zademonstrować klientowi.

W rezultacie wydajność jest wielokrotnie poprawiana, a koszty są niższe. Kluczowe zasady tej metody:

1. Ludzie są ważniejsi niż procesy.
2. Produkt jest ważniejszy niż dokumenty.
3. Współpraca z Klientem jest ważniejsza niż negocjacje.
4. Zdolność do zmiany jest ważniejsza niż przestrzeganie planów.
5. Stanowiska i tytuły nie są ważne – liczy się to, co robisz.

Scrum określa nowe role w całym procesie tworzenia produktu, dzieląc jego uczestników na zespół, właściciela produktu i scrum mastera.

Kim jest scrum master?

Scrum master pomaga zespołowi dostosować się do wartości i zasad elastycznego podejścia oraz skutecznie dostarczać produkt. Według Scrum Guide: „jest odpowiedzialny za promowanie i wspieranie Scrum zgodnie ze Scrum Guide… pomaga wszystkim zrozumieć teorię, praktykę, zasady i wartości Scrum”.

W idealnym przypadku zespół sam zarządza procesem rozwoju, a scrum master nie jest potrzebny przez cały czas. „Master” w nazwie sugeruje, że taki pracownik uczy zespół pracy nad Scrumem i pozwala mu swobodnie działać. W praktyce większość zespołów nie może obejść się bez ciągłej pomocy scrum mastera.

Co robi scrum master?

Scrum master jest definiowany jako „przywódca służebny” (org. leader-servant). Oznacza to, że potrafi przewodzić ludziom, ale również służyć im i pomagać. Jego obowiązki można podzielić na trzy grupy.

Organizacja działań

• Organizuje codzienne spotkania zespołu, tzw. daily scrum lub potocznie stand-upy,

• rozwiązuje z zespołem problemy, które uniemożliwiają ukończenie rozwoju danego elementu projektu,

• planuje sprinty, czyli dba o to, aby nie były przeciążone ani zbyt łatwe,

• wspiera analizę Backlogu, czyli listy prac, po których realizacji uzyskuje się produkt końcowy, w celu wydzielenia podzadań,

• pomaga właścicielowi produktu zbierać informacje zwrotne, a zespołowi przedstawić rozwój  pod koniec sprintu,

• organizuje retrospektywy, na których analizuje się pracę i przebieg zakończonego sprintu. Jako organizator tworzy scenariusz, wymyśla ćwiczenia, które pasują do konkretnej sytuacji. Na podstawie wyników spotkania przetwarza pojawiające się zadania usprawniające proces.

Zadania wizualno-statystyczne

1. Administruje tablicą zadań.
2. Przygotowuje karty z historiami i monitoruje ich ruch.
3. Przenosi historie analogowe na cyfry. 
4. Aby zwizualizować pracę, tworzy wykresy według statystyk każdego sprintu, dokonuje ich analizy i dostosowuje organizację pracy zespołu.

Wspieranie zespołu

Jest głównym orędownikiem wartości Scrum i to jest jego główny obowiązek. Wszystkie jego działania powinny pomagać pracownikom zrozumieć zasady tej metody i skuteczniej pracować. Scrum master:

1. Wdraża w Scrum zarówno zespół jak i właściciela produktu, np. pomaga nauczyć się nowych technik i wskazuje błędy.
2. Prowadzi spotkania osobiste 1 na 1. Może to być indywidualny coaching lub prywatna rozmowa, która nie ma miejsca na spotkaniu grupowym. Tematy mogą być różne; zasadniczo rozmowa ma na celu usunięcie napięcia w zespole i zwiększenie wydajności.
3. Szuka sposobów na usprawnienie przepływu pracy. Statystyki i oceny są potrzebne tylko po to, aby wybrać odpowiednie narzędzia do rozwoju.
4. Motywuje zespół i stwarza warunki do udanej pracy.

Scrum master ma na celu zbudowanie samodzielnego zespołu i zapewnienie samoorganizacji jako kluczowej zasady funkcjonowania firmy na wszystkich poziomach.

Zdjęcie główne artykułu: fot. Bench Accounting, źródło: unsplash.com